beshankovichi.by

Информационный портал

Социальные сети:

Новости Бешенковичей Культура

16.08.2024 21:30

200 просмотров

0 комментариев

Пляменніку Максіма Гарэцкага Радзіму Гаўрылавічу — 95! Сабралі факты пра гэтага навукоўца, які да сёння не губляе аптымізму

Радзім Гаўрылавіч Гарэцкі нарадзіўся 7 снежня 1928 года ў Мінску, дзе і жыве па сёння. У беларускай сталіцы ён адзначыў свой 95-гадовы юбілей.

Ягоны дзядзька — класік беларускай літаратуры Максім Гарэцкі, а бацька — доктар геолага-мінералагічных навук, заслужаны дзеяч навукі Беларусі. Але не толькі гэтым знакаміты Радзім Гарэцкі.

Радзім Гарэцкі першы справа. Фота: facebook.com/sergej.shapran.

З сям’і доўгажыхароў

У сям’і Гарэцкіх асабліва доўга жылі мужчыны — калі і не пераступалі стагадовую мяжу, то былі блізкімі да гэтага. «Мая мама, яе мама і тата памерлі ў 93. Па бацькавай — дзед пражыў больш за 89 (памёр ад хваробы), а бабуля памерла раней — бо аперацыю ёй зрабілі. Але ў родзе былі і тыя, хто пражыў 100», — успамінаў у адным з інтэрв’ю Радзім Гаўрылавіч.

Акрамя добрых генаў дапамагае аптымізм і любоў да жыцця. Важная рыса Гарэцкіх — добразычлівасць, адсутнасць злосці і зайздрасці. Гэта дапамагае захоўвацца ў добрай форме.

Розніца з жонкай — 20 гадоў

У Радзіма Гаўрылавіча з жонкай Галінай Рыгораўнай розніца ва ўзросце — 20 гадоў. Пазнаёміліся яны на лыжах пад Мінскам. «Яна ехала, я ехаў. У яе саскачыла лыжа — я дапамог. Затым зноў паехалі. Так і дакаталіся», — апісваў першую сустрэчу юбіляр і дадаваў, што самае галоўнае ў адносінах — поўны давер. Рэўнасць руйнуе каханне.

Размаўляе па-беларуску згодна з класічнымі нормамі

«З бацькам я амаль не жыў. Ён то ў турме, то ў камандзіроўках. Я жыў з мамай і яе бацькамі. Дзед і бабуля былі з Беластока, але рускамоўныя. І яны мяне выхоўвалі — я беларускай не ведаў. І толькі калі пачалі жыць разам з маці і бацькам у канцы вайны, я загаварыў па-беларуску», — расказваў Гарэцкі.

У Беларусь пасля свайго нараджэння ён вярнуўся ў снежні 1971. І ўжо размаўляў па-беларуску. Гэта была мова, блізкая да тарашкевіцы (моўная норма, якая лічыцца класічнай да рэформы 1933 года), бо бацькі так размаўлялі.

Радзім Гарэцкі. Фота: facebook.com/sergej.shapran.

Сын самага маладога акадэміка Беларусі

Бацька Радзіма Гарэцкага Гаўрыла Іванавіч (1900-1988) — геолаг і эканаміст, які застаецца наймаладзейшым абраным акадэмікам у нашай краіне, гэта званне ён атрымаў у 28 гадоў.

У 1930 быў арыштаваны па сфабрыкаванай справе. Асуджаны да расстрэлу, які замянілі высылкай. Вызвалены датэрмінова, зноў арыштаваны, зноў вызвалены. У 1938 асуджаны да расстрэлу. Вызвалены.

Быў выбітным вучоным, адным з заснавальнікаў Беларускай акадэміі навук. Рэабілітаваны ў 1958 годзе за адсутнасцю складу злачынства.

Унук спявачкі

Бабуля Радзіма Гаўрылавіча Еўфрасіння была народнай спявачкай і казачніцай, ведала вялікую колькасць песень і сама складала. Літаратар Максім Гарэцкі дзякуючы ёй напісаў кнігу «Народныя песні з мелодыямі» — запісваў словы, а кампазітары Ягораў і Аладаў — ноты. Атрымалася 318 песень!

Аўтар шыкоўнага выдання пра Максіма і Гаўрылу Гарэцкіх

Радзім Гаўрылавіч у 2008 годзе выдаў у Мінску кнігу «Браты Гарэцкія». У ёй сабраны ўнікальныя фота, цікавыя і важныя факты пра жыццё і дзейнасць Максіма Гарэцкага, класіка беларускай літаратуры, якога можна паставіць у адзін шэраг са славутымі і знакавымі імёнамі першай паловы ХХ стагоддзя, а таксама пра Гаўрылу Гарэцкага — акадэміка і вучонага. Гэта сотні старонак, якія апісваюць лёсы гэтых людзей і эпоху, у якую яны жылі, на падставе сведчанняў і ўспамінаў іх сучаснікаў.

Абгрунтаваў асноўныя напрамкі нафтапошукавых работ

З калектывам беларускіх геолагаў Радзім Гарэцкі распрацаваў новае нафтагеалагічнае раянаванне Прыпяцкага прагіну і абгрунтаваў асноўныя напрамкі нафтапошукавых работ, звяртаючы ўвагу на важнасць сейсмастратыграфічных метадаў лакальнага і занальнага прагнозаў.

Новыя метадычныя прыёмы пошуку радовішчаў нафты, распрацаваныя ім з калегамі, былі абаронены пяццю аўтарскімі пасведчаннямі аб вынаходніцтве. Сумесна з геолагамі-нафтавікамі Беларусі, Літвы, Украіны ўдзельнічаў у падрыхтоўцы і публікацыі фундаментальнай манаграфіі.

Дзякуючы энергічным намаганням Радзіма Гаўрылавіча, у Беларускім дзяржаўным універсітэце пасля 30-гадовага перапынку пачалася падрыхтоўка геолагаў. Ён арганізаваў кафедру дынамічнай геалогіі і ў 1995-1997 гадах быў яе загадчыкам, чытаў лекцыі аб агульнай геатэктоніцы і праблемах асадкавых адкладаў Беларусі.

Бонус — жарт пра навукоўцаў ад Радзіма Гарэцкага

«Калі ў навукоўца вялікі жывот, кажуць: «Выдающийся учёный». Калі проста тоўсты: «Крупный учёный». А калі як я, лысы, — «Блестящий учёный».

Радзім Гарэцкі. Фота: facebook.com/sergej.shapran.

https://horki.info/news/1010.html

Последние новости